Czwartek. 21.03, g.18.00, Galeria Azjatycka, Freta 5
WIZERUNKI WSPÓŁCZESNEJ JAPONII - spotkanie z dr Jakubem Karpolukiem – kulturoznawcą i japonistą, adiunktem na Wydziale Kultury Japonii PJWSTK, który opowie o najnowszych przemian japońskiej kultury i społeczeństwa. Organizacja Tomasz Madej (MAiP) http://kompaspodroznika.blogspot.com/
dr Jakub Karpoluk – kulturoznawca i japonista, adiunkt na Wydziale Kultury Japonii, Polsko-Japońskiej Wyższej Szkoły Technik Komputerowych, w Warszawie. W centrum jego badań znajduje się teatr i kino japońskie. Stypendysta Japan Foundation i IS PAN, studiował na Uniwersytecie Waseda, w Tokio. Studiuje praktycznie japoński, tradycyjny teatr nō, występował w Japonii, Polsce i Niemczech.
Wizerunki współczesnej Japonii
Opis:
Celem wykładu jest przedstawienie słuchaczom najnowszych przemian japońskiej kultury i społeczeństwa.
Jakie są cechy kultury japońskiej? Na to pytanie wielu posiada gotową odpowiedź. Z jednej strony mamy więc obraz kraju, w którym tradycja i nowoczesne technologie idą ręka w rękę. Kobiety ubierają się w jedwabne kimona, kuchnia jest bardzo zdrowa i oparta na darach morza.
Najważniejszymi punktami kraju jest Tokio oraz góra Fuji, wiosną kwitną wiśnie sakura a Japończycy są dobrze sytuowani i żyją w pełnej społecznej harmonii. Z drugiej strony to kraj samobójców, hikikomori izolujących się w maleńkich mieszkaniach i mężczyzn zadurzonych w małoletnich dziewczynkach. Japońscy uczniowie chodzą do szkoły w mundurkach, co jest wynikiem tego że nie liczy się indywidualizm a jednostka musi podporządkować się zbiorowości.To jest obraz który powstaje poza granicami kraju.
W Japonii od dziesiątek lat trwa dyskusja nad charakterem rodzimej kultury. Dyskurs ten jest określany mianem nihonjinron – „teorii bycia Japończykiem”. Autor związany z Japonią (studiował w Tokio) zawodowo i rodzinnie chciałby przyjrzeć się temu wewnętrznemu i zewnętrznemu spojrzeniu na japońską kulturę i społeczeństwo. Pierwsza dekada XXI wieku przyniosła bardzo znaczące zmiany i przewartościowania w obrębie publicznego dyskursu związanego z autorefleksją Japończyków. Zaczęto rezygnować z kreowania wizerunku unikalnego i homogenicznego społeczeństwa na rzecz podkreślania lokalnych wariacji kultury oraz wszelkich form wewnętrznego zróżnicowania. Dostrzeżono postępujące rozwarstwienie społeczne. Pogląd mówiący o monokulturze który kiedyś wydawał się oczywisty i był dominujący w Japonii, ale i za granicą, utracił monopol w opisach kultury japońskiej. Niezwykle popularne są obecnie stowarzyszenia powstałe dla wspólnego uprawiania sztuk i przeróżnych hobby (jap. shumi). Tworzą je ludzie dzielący zainteresowania np. uprawiający klasyczny teatru nō, zajmujący się sadō – drogą herbaty, ikebaną, kaligrafią, czy poezją haiku.
W całym kraju działają stowarzyszenia kultywujące lokalne, tradycyjne widowiska i organizujące święta matsuri, niekiedy będące przedsięwzięciami o masowej skali i wielkich budżetach. Feministki, ekolodzy, różne grupy mniejszościowe i organizacje pozarządowe, które od końca XX wieku rosną w siłę, dopełniają obrazu społeczeństwa obywatelskiego. Nastąpiła zmiana w strukturze etnicznej kraju spowodowana napływem cudzoziemców. Co ważne zmiana ta została dostrzeżona przez media. W 2008 roku w oficjalnych relacjach liczba ludności napływowej przekraczała nieznacznie dwa miliony osób czyli około 2 % populacji. Ponadto, jak donosiły media, około 6 % nowych małżeństw miało charakter międzynarodowy. W ostatnich latach zwiększyła się także publiczna aktywność grup mniejszości etnicznych, przede wszystkim mniejszości koreańskiej ale i nielicznej grupy Ajnów. Zaczął powstawać wizerunek multi etnicznej Japonii, nie mający wcześniejszych precedensów. Nihonjinron jest dzisiaj analizowany w kategoriach projekcji a nie opisu kultury japońskiej. Wykład, którego celem będzie przedstawienie słuchaczom najnowszych przemian społecznych i kulturowych w Japonii, będzie bogato ilustrowany filmami i zdjęciami z archiwum autora.
