DALANG SUPERSTAR

DALANG SUPERSTAR - spotkanie z Marianną Lis, doktorantką Instytutu Sztuki PAN, która w Instytucie Sztuki Indonezyjskiej w Surakarcie (Jawa Środkowa) studiowała teatr cieni wayang kulit. Spotkanie z autorskiego cyklu Wayang współczesny.
 

Czwartek, 19.01.2012,  Godz. 18.00, Wstęp Wolny
Miejsce: Galeria Azjatycka, Freta 5, Warszawa

Opis spotkania

Pierwsze spotkanie poświęcone będzie dwóm dalangom – gwiazdom dzisiejszego wayangu. Po krótkim wprowadzeniu, przybliżającym historię i specyfikę teatru wayang kulit przyjrzymy się zmianom, jakie zaszły w ostatnich dwóch dekadach.   

Od połowy lat osiemdziesiątych rozpoczął się okres gwałtownego rozwoju wayangu, nazywany często czasem „nowszych innowacji”. Wtedy to zaczęto wprowadzać i wykorzystywać elementy kung-fu w scenach walk, elity i konwencja stały się obiektem kpin, do instrumentów muzycznych towarzyszących spektaklom dołączył keyboard czy gitara elektryczna, a pojedynczą lampę oświetlającą lalki zastąpiło kolorowe, dyskotekowe oświetlenie. Z czasem innowacje te stały się nowym standardem.

            Na początku lat dziewięćdziesiątych na scenę wayangu wkracza młody dalang: Ki Enthus Susmono. Wayang Susmono od początku odróżniał się od teatru pochodzącego z Jawy Środkowej. Często pozostający w konflikcie z bardziej konserwatywnymi twórcami, Susmono należy do pokolenia wprowadzającego do wayangu radykalne zmiany estetyczne, ale też reformującego rolę dalanga.

            Dzisiaj Ki Enthus Susmono, w świecie dalangów, jest gwiazdę porównywalną do Madonny. Krytycy zdążyli mu już nadać przydomek „superstar”, jednocześnie z pewnym przekąsem nazywając go „crazy”, komentując w ten sposób jego zachowanie w czasie spektakli i niekonwencjonalny sposób animowania lalek.

            Dalang Ki Catur „Benyek” Kuncoro dla wielu krytyków jest przykładem nowego typu dalanga superstar, artysty totalnego, który pisze, reżyseruje, projektuje lalki i tworzy nowe rodzaje wayangu, nie zapominając przy tym, że celem nadrzędnym jest stworzenie narzędzi do dyskusji o problemach istotnych dla współczesnego społeczeństwa. Jest twórcą takich teatrów jak Wayang Republik, opowiadający o początkach niepodległej Indonezji; Wayang Bocor, który powstał we współpracy z artystą plastykiem Eko Nugroho; Pixel Wayang dla najmłodszych widzów, chcących poznać lepiej Ramajanę czy wreszcie Wayang Hip Hop, łączący w sobie tradycyjne formy z hip-hopową muzyką i teledyskową oprawą.